2024-03-28T14:09:16Z
https://ecoj.sbu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7152
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
بررسی رابطه بین نرخ بهره و نرخ تورم در ایران
پرویز
داودی
مهدی
ذوالقدری
در نظریات اقتصادی رابطة تنگاتنگی بین نرخ بهره و نرخ تورم حاکم است. طی سالهای اخیر نیز یکی از سیاستهای مطرح، کاهش نرخ سود علیالحساب بانکی با هدف کاهش تورم، افزایش سرمایهگذاری و در نتیجه کاهش بیکاری در کشور بوده است.در این پژوهش، به بررسی رابطة فوق در اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1388-1339 پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا سهم هزینههای مالی به عنوان یکی از هزینههای تولید برای شرکتهای فعال در بازار بورس سهام ایران محاسبه و نشان داده شد که در حدود 50-15 درصد از هزینههای تولید را هزینههای مالی تشکیل میدهند، همچنین سهم هزینههای مالی در تولید ناخالص داخلی برآورد شد که این سهم در حدود 38-33 درصد GDP بود. سپس به منظور بررسی رابطة علیت بین این دو متغیر از روش «جوهانسون-جوسیلیوس و تصحیح خطا » استفاده شد و این نتیجه به دست آمد که رابطة علّی بین این دو متغیر در ایران از نرخ سود علیالحساب تسهیلات بانکی به نرخ تورم به صورت یک طرفه است و در نتیجه با توجه به سهم بالای هزینههای مالی در هزینههای بنگاهها میتوان با کاهش نرخ سود علی الحساب تسهیلات بانکی، نرخ تورم (ناشی از آن) را کاهش داد.
نرخ بهره
نرخ تورم
رابطه فیشر
هزینههای مالی
2012
02
20
1
25
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57496_f1e30832f9d08a4465495553b14619a6.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
بررسی عوامل مؤثر بر تورم ایران با استفاده از رویکرد میانگینگیری بیزی
محمدعلی
کفایی
حسام الدین
قاسمی
برای کنترل یا مهار تورم باید عوامل موجد آن شناسایی شود. نتایج مطالعات دربارة عوامل موجد تورم متفاوت یا حتی ناسازگارند، زیرا بر نگرش خاص پژوهشگر استوارند. در این مقاله برای پرهیز از افتادن در چنین گردابی، از روش میانگینگیری بیزی استفاده گردید. ابتدا 350 هزار معادلة رگرسیونی (بر اساس دادههای 1387-1353) برآورد و معلوم شد که نرخ رشد نقدینگی اثر مثبت و معنیداری بر تورم ایران دارد و عوامل غیرپولی نیز بر آن مؤثرند (تورم در ایران صرفاً یک پدیدة پولی نیست).
برای اطمینان از درستی نتایج، فرایند میانگینگیری بیزی با 2 بار تغییر در تنها فرض اولیه (اندازة انتظاری مدل از 8 به 10 و سپس به 12) تکرار (در مجموع 1190 هزار معادلة رگرسیونی برآورد) شد.
تورم اقتصادی
عدم اطمینان مدل
رویکرد بیزی
میانگینگیری بیزی
شکنندگی
2012
02
20
27
58
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57495_882c0da4ebffa7ef3d712fc0024ff6c1.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
بررسی اثر افزایش قیمت برق بر فرایند تولید زیربخشهای 23 گانة صنعت رویکرد پانل سیستمی
محمد
نوفرستی
زهره
سلیمیان
اجرایطرح هدفمند کردن یارانهها و اصلاح نرخ حاملهای انرژی موجب خواهد شد تا بسیاری ازتولیدکنندگان با استناد به افزایش قیمت نهادههای تولیدی در زیربخشهای اقتصادی وبه تبع آن افزایش هزینههای تولید و افزایش قیمت تمام شده محصولات تولیدی خود،خواستار افزایش قیمت این محصولات شوند. لذا هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات طرحهدفمندی یارانههای نهاده برق بر قیمت تمام شدة محصول در زیربخشهای صنعتی است. درهمین راستا و به جهت افزایش اعتبار نتایج، برآورد توابع هزینة لگاریتمی متعالی درچارچوب رویکرد پانل سیستمی طی دورة 1375 تا 1386 در زیربخشهای 23 گانة صنعت ایرانبه تفکیک کدهای ISIC به انجامرسیده است. طبق نتایج ناشی از این پژوهش میانگین کشش هزینهای نیروی کار، برق وسرمایه در سطح 23 کد ISIC صنعتی بهترتیب 0.16-، 0.32- و 0.52- حاصل شده است. ضمن آنکهبهطور مشابه میانگین کششهای قیمتی متقاطع نیروی کار و برق 0.51و سرمایه و برق0.84- میباشد. همچنین افزایش قیمت عوامل تولید از جمله برق سبب افزایش هزینههایتولید و در نتیجه کاهش تولید در زیربخشهای مختلف میگردد، بهعنوان نمونه افزایش1 درصدی قیمت برق بهطور متوسط سبب کاهش 0.009 درصدی تولید میشود. همچنین افزایش1 درصدی قیمت برق در سال 86 ، بین 0.03 تا 0.06 درصد هزینههای متوسط تولید را متأثرمیسازد. تغییرات هزینههای متوسط تولید در بخش تولید فلزات اساسی بیشترین و دربخشهایی همانند بازیافت یا توتون و تنباکو کمترین است.
هزینة برق
زیربخشهای ISIC صنعت
پانل سیستمی
طرح هدفمندسازی یارانهها
2012
02
20
59
79
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57494_6e0ebd118313011c1de77702ea70009b.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
اندازهگیری همزمان نایرو و هستة تورم در اقتصاد ایران
حسن
گلمرادی
عباس
عرب مازار
فرهاد
دژپسند
کاهش نرخ بیکاری و دستیابی به تورم غیر فزاینده از جمله اهداف مهم و کلیدی سیاستگذاران اقتصادی است. بنابراین اندازهگیری نرخ بیکاری همراه با تورم غیر فزاینده (نایرو) و هستة تورم از اهمیت خاص برخوردار است.
در این مقاله نرخ بیکاری همراه با تورم غیر فزاینده (نایرو) و هستة تورم به صورت همزمان و در چارچوب یک نگرش ساختاری برای اقتصاد ایران اندازهگیری میشود. در این رابطه، نایرو به عنوان جزئی از نرخ بیکاری واقعی که در بلند مدت با تورم ناهمبسته است، و هستة تورم نیز بخشی از تورم واقعی که اثر میان مدت و بلندمدتی بر تولید و اشتغال ندارد، تعریف شده است.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که مبادلة تورم و بیکاری در چارچوب منحنی فیلیپس کوتاهمدت و بلندمدت مرسوم با توجه به دادههای آماری کشور مورد تأیید قرار نمیگیرد. نرخ بیکاری نایرو و هستة تورم بر خلاف تصور اولیه مفهوم ثابت زمانی نداشته بلکه در طول زمان متغیر هستند. نایرو و هستة تورم برآورد شده در این مقاله، تفاوت بسیار اساسی و چشمگیر با نرخ بیکاری و نرخ تورم واقعی ندارد که گویای ماهیت ساختاری و بلندمدت بودن پدیده بیکاری و تورم در اقتصاد ایران است.
نایرو(NAIRU)
هستة تورم
خودرگرسیون برداری ساختاری
بیکاری
تورم
منحنی فیلیپس
2012
02
20
81
115
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57493_76bb0f71760da126f7bcff52bf94ee7f.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
بررسی تأثیر سرمایة انسانی بر بهرهوری کل عوامل تولید در صنایع متوسط و بزرگ ایران
پرویز
محمدزاده
فخری سادات
محسنی زنوزی
غلامحسین
رهنمای قراملکی
همةکشورها ارتقای بهرهوری را بهعنوان یکی از راهکارهای مهم تأمین رشد اقتصادی وافزایش رقابتپذیری صنایع، مورد توجه قرار دادهاند، طوریکه کشورهای صنعتی وتوسعهیافته، بخش چشمگیری از رشد تولید خود را از این طریق بهدست آوردهاند. دراین مقاله، تأثیر سرمایة انسانی بر بهرهوری کل عوامل تولید در صنایع متوسط و بزرگایران طی دورة زمانی 1374 الی 1386 بررسی شده است. بدین منظور ابتدا با استفاده ازنرم افزارDEAP ، شاخص مالمکوئیست (بهعنوان شاخصی برای بهرهوری کل عوامل)، تغییراتکارایی ناشی از مدیریت، و از مقیاس و تغییرات فناوری برای صنایع متوسط و بزرگ کشورمحاسبه شده، سپس با استفاده از روش پانل پویا (روش AB) به تحلیل تغییرات شاخص مالمکوئیست در ارتباط با تغییرات کاراییناشی از مدیریت، تغییرات کارایی ناشی از مقیاس و تغییرات تکنولوژی پرداخته شدهاست. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که تغییرات بهرهوری صنایع متوسط و بزرگ کشورطی دورة مورد بررسی بیشتر متاثر از بهبود کارایی فناوری و بهبود کارایی ناشی ازمدیریت به عنوان سرمایة انسانی بوده است.
سرمایه انسانی
بهرهوری کل عوامل تولید
شاخص مالمکوئیست
پانل پویا
صنایع متوسط و بزرگ ایران
2012
02
20
118
148
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57492_1e6002ef6d9d3089b1d2e8031142f687.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
ارزیابی رابطه بلند مدت یارانه مواد غذایی و کالری دریافتی خانوارهای مناطق شهری در ایران:1363-1387
فرهاد
خداداد کاشی
سینا
هشترخانی
هدف این مقاله بررسی تاثیر تغییرات درآمد سرانه، قیمت مواد غذایی و یارانه غذایی بر کالری دریافتی افراد در مناطق شهری ایران طی سالهای 1363 تا 1387 است و به این منظور از تکنیکهای اقتصادسنجی و مدل خودرگرسیون برداری ((VAR، همانباشتگی، توابع عکسالعمل آنی، تحلیل واریانس)) و رهیافت همانباشتگی استفاده شده است.
طبق یافتههای این پژوهش، رابطه بلندمدت بین متغیرهای مدل وجود دارد و شوکهایی که موجب کاهش درآمد خانوارهای شهری و کاهش یا حذف یارانه غذایی شوند، اثار منفی شدیدی بر میزان کالری دریافتی خانوارها خواهد داشت.
امنیت غذایی
کالری دریافتی
خودگرسیون برداری
یارانه غذایی
VAR
هم-انباشتگی
توابع عکسالعمل آنی
تحلیل واریانس
مدل تصحیح خطای برداری
2012
02
20
149
174
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57491_bce9b001f09ebd8bf84ddd75e9d94551.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
بررسی اثرات نامتقارن شوکهای پولی بر قیمت در ادوار تجاری ایران با استفاده از تکنیک مارکوف - سوئیچینگ
حسین
اصغرپور
فیروز
فلاحی
الناز
تلسچی
با توجه به اینکه سیاستهای پولی یکی از ابزارهای مهم در اختیار سیاستگذاران است، چگونگی تأثیرگذاری این ابزار بر متغیرهای کلان اقتصادی در شرایط مختلف اقتصادی از اهمیت بسزایی برخودار است. لذا، در پژوهش حاضر تلاش شده است با استفاده از تکنیک مارکوف سوئیچینگ و دادههای سری زمانی فصلی طی دورة 1387:2-1367:1 اثرات نامتقارن شوکهای پولی بر قیمت در ادوار تجاری اقتصاد ایران بررسی شود. در این راستا، شوکهای مثبت و منفی پولی و ادوار تجاری اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف سوئیچینگ استخراج شده و سپس در چارچوب مدلهای اقتصادسنجی با بهرهگیری از روش هم انباشتگی جوهانسن- جوسیلیوس نامتقارن بودن اثرات این شوکها بر قیمت در شرایط مختلف اقتصادی بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که در طول چرخههای تجاری، میزان تأثیرگذاری شوکهای مثبت پولی بر سطح قیمتها متفاوت از شوکهای منفی پولی است. طوری که تأثیر شوکهای مثبت پولی هم در دوران رونق و هم در دوران رکود اقتصادی بر قیمت بیشتر از شوکهای منفی پولی است. از این رو میتوان چنین بیان کرد که استفاده از نتایج هر گونه مدلهای خطی در سیاستگذاری عاری از ایراد نیست و بانک مرکزی بایستی در اتخاذ سیاستهای پولی به این مسئله توجه نماید تا بتواند کارایی سیاستهای اتخاذ شده را حداکثر نماید.
شوکهای پولی
اثرات نامتقارن
اقتصاد ایران
مارکوف – سوئیچینگ
ادوار تجاری
2012
02
20
183
222
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57489_09d02ab26be70f1021d4c26b43032fe5.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1390
2
شماره 8-7
برآورد و پیشبینی تابع احتمال خرید اتومبیل نو
علیاکبر
خسروینژاد
مدلهای مالکیت اتومبیل، از دیرباز مورد توجه اقتصاددانان و برنامهریزان در حوزة حمل و نقل بوده است. هدف مقالة حاضر تحلیل رفتار خریداران اتومبیل نو بر اساس رویکرد دادههای خانوار است، لذا تابع احتمال خرید اتومبیل تصریح شده و با استفاده از روش لاجیت برای سال 1387 در مورد دادههای خام بودجه خانوار برآورد شده است. سپس مدل شبیهسازی برون نمونهای شده و میزان تقاضای کل بازار اتومبیل نو برای دورة 1390-1388پیشبینی شده است.
نتایج نشان میدهد که درآمد حقیقی خانوار، نسبت شاغلان، نسبت دانشآموزان، سن سرپرست خانوار، تعداد افراد بالای 20 سال در خانوار و متغیر مجازی شهر-روستا دارای اثرات معنیداری بر الگوی انتخاب خرید خودروی نو توسط خانوار است. در میان متغیرهای توضیحی بیشترین اثر متعلق به متغیر تعداد افراد بالای 20 سال در خانوار و کمترین اثر مربوط به متغیر درآمد حقیقی میباشد.
مالکیت خودرو
مدل لاجیت
خانوار
انتخاب گسسته
2012
02
20
223
243
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_57488_bbd6f55b13bf695cf79ebccd12b5fe13.pdf