2024-03-28T16:17:08Z
https://ecoj.sbu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=7566
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
تاثیر شکاف تکنولوژیکی بر روابط دوجانبهی تجاری ایران: رویکرد شبهپارامتری
سپیده
اوحدی اصفهانی
سید کمیل
طیبی
محمد
واعظ برزانی
در هر زمان نه تنها تغییرات تکنولوژیکی توابع تولید غیر مشابه بین کشورها به وجود میآورد، بلکه تغییرات تجارت را در طول زمان نیز باعث میشود. اکتشافات تکنولوژیکی در تمام کشورها صورت نمیگیرد و در ضمن همزمان نیز به تمام کشورها گسترش و سرایت پیدا نمیکند. بنابراین کشورها برای تولید محصولات از تکنولوژی متفاوت استفاده میکنند، که این تفاوت بدون تأثیر بر روابط تجاری آنها هم نخواهد بود. در این پژوهش به تحلیل اثر ناپارامتری شکاف تکنولوژیکی بر روابط دو جانبهی تجاری ایران و شرکای منتخب طی سالهای 2015-1995 پرداخته میشود. در این رابطه از الگوی جاذبهی شبهپارامتری استفاده میشود و برای برآورد آن نیز از نرم افزار Stata بهره گرفته شده است. نتایج تخمین الگوی شبهپارامتری جاذبه با استفاده از اثرات ثابت نشان میدهد که تفاوت حق ثبت اختراع بین شرکای تجاری به عنوان شاخص شکاف تکنولوژیکی بر روابط دوجانبهی تجاری طبق انتظار به صورت ناپارامتری است. به صورتی که در مقاطعی تاثیر تفاوت حق ثبت اختراع بین دو شریک تجاری بر رابطهی تجاری روندی نزولی دارد، و در قسمتهای دیگر این روند شکل صعودی به خود گرفته و منجر به افزایش روابط دوجانبهی تجاری بین کشورها میشود.
تجارت
الگوی جاذبه
تحلیل ناپارامتری
تحلیل شبهپارامتری
شکاف تکنولوژیکی
2017
11
22
1
26
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60377_1e724a224f3e225d4424c0af5b01fc60.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
بررسی ارتباط بین شهرنشینی و مصرف انرژی در استانهای ایران با بکارگیری الگوی STIRPAT تعمیمیافته
محمدشریف
کریمی
مریم
حیدریان
شهرنشینی یک انتقال ساختاری از نواحی روستایی به مناطق شهری است که از طریق ساز و کارهای مختلفی بر روی مصرف انرژی تأثیر میگذارد. تبیین رابطهی بین مصرف انرژی و شهرنشینی و مشخص کردن میزان و نحوه تأثیرگذاری آن میتواند در سیاستگذاریهای بخش انرژی و سیاستگذاریهای جمعیتی مفید واقع شود. به همین منظور در این مطالعه تلاش شده است، با بکارگیری الگوی STIRPAT تعمیمیافته علاوه بر بررسی نقش ساز و کارهای مختلف اثرگذار بر مصرف انرژی، به برآورد این اثرات در کوتاه و بلندمدت از طریق روش خودرگرسیون با وقفههای توزیعی دادههای ترکیبی مربوط به دادههای 30 استان کشور طی دوره زمانی 1394-1383 پرداخته و با استفاده از روش تصحیح خطای برداری رابطه علیت بین مصرف انرژی و سایر متغیرهای توضیحی بررسی میگردد. نتایج برآوردها حاکی از وجود یک رابطه دو طرفه، مثبت و معناداری بین مصرف انرژی و شهرنشینی در کوتاه و بلندمدت است. همچنین در این مطالعه فرضیه کوزنتس در مورد رابطه U معکوس بین شهرنشینی و مصرف انرژی رد نمیشود و میتوان گفت رابطه بین این دو متغیر یک رابطه مثبت ولی کاهنده است. رابطه سایر متغیرها از جمله؛ درآمد سرانه، شاخص تکنولوژی و تعداد خودروها نیز با مصرف انرژی مثبت و معنادار بوده است.
نرخ شهرنشینی
مصرف انرژی
الگوی STIRPAT تعمیمیافته
استانهای ایران
2017
11
22
27
54
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60376_bee22574b256bd650df980979140e5b1.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
ارتباط متقابل مخارج بهداشتی دولت و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب حوزه منا: رویکرد سیستم معادلات همزمان
منیژه
اسدی
مسعود
نیکوقدم
جواد
هراتی
سلامت از طریق افزایش توان نیروی انسانی ملی بر رشد اقتصادی تأثیر مهمی دارد. ارتقای سلامت، انسانهایی سالمتر و مولدتری به بار میآورد. همچنین سلامت و بهداشتِ مناسب، موجب بهبود و افزایش توان نیروی کار میشود که متعاقباً به افزایش تولید و رشد اقتصادی منجر میگردد. یکی از مسائل مهمی که دولتها با آن روبهرو هستند سهم مخارج سلامتی تخصیص یافته به بخش بهداشت است .این مقاله با استفاده از برآورد معادلات همزمان در چارچوب الگوهای دادههای ترکیبی و از طریق بکارگیری متغیرهای ابزاری و روش حداقل مربعات دو مرحلهای (G2SLS) به بررسی رابطه بین مخارج بهداشتی دولت و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب حوزه منا در فاصله زمانی 2014-1995 پرداخته است. نتایج حاکی از تأثیر متقابل مخارج بهداشتی دولت و رشد اقتصادی بر یک دیگر در کشورهای مورد بررسی است. نتایج حاصل از مطالعه میتواند در زمینه طراحی سیاستهای رشد و بهبود سرمایه انسانی مورد استفاده برنامهریزان قرار گیرد.
مخارج بهداشتی دولت
رشد اقتصادی
سیستم معادلات همزمان
روش حداقل مربعات دو مرحلهای
دادههای ترکیبی
2017
11
22
55
87
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60375_1bb4954ca42c6cd1c5511386e2e0138d.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
کاربرد رویکردهای احتیاطی و مرکانتیلیستی در شناسایی تعیینکنندههای تغییرات ذخایر بینالمللی در کشورهای اوپک
مهدی
یزدانی
حامد
پیرپور
اهمیت نقش ذخایر بینالمللی در تأمین مالی کسری تراز پرداختها و ایجاد تعادل در بازار ارز، باعث توجه ویژهی کشورهای جهان به این ذخایر طی دهههای اخیر شده است. از طرف دیگر برخی از ویژگیهای اقتصادی در کشورهای گروه اوپک مانند وابستگی شدید اقتصادی به درآمدهای نفتی و عدم انعطافپذیری در نظام ارزی، باعث اثرگذاری نوسانهای قیمت نفت بر سطح ذخایر بینالمللی در این کشورها میشود. بر این اساس با توجه به اهمیت نقش ذخایر بینالمللی در اقتصاد کشورها و همچنین به دلیل محیط اقتصادی کشورهای گروه اوپک، در این مطالعه بر اساس دو رویکرد احتیاطی و مرکانتیلیستی، تعیین کنندههای تغییرات ذخایر بینالمللی در کشورهای گروه اوپک با استفاده از روش میانگین گروهی ترکیبی طی دورهی 2016-1973 ارزیابی شده است. بر اساس نتایج، رویکردهای احتیاطی و مرکانتیلیستی تأیید میشوند و متغیرهای هزینهی تعدیل، هزینهی فرصت، عامل محرکهی افزایش ذخایر، تغییرات تولید ناخالص داخلی سرانه، درجهی باز بودن تجاری، نظام ارزی و شوکهای مثبت و منفی قیمت نفت (استخراج شده بر اساس روش مارکف-سوئیچینگ)، به عنوان تعیین کنندههای ذخایر بینالمللی شناخته شدند و ضرایب این متغیرها در الگوها معنادار و علامت آنها نیز موافق انتظار است
ذخایر بینالمللی
نوسانهای قیمت نفت
کشورهای اوپک
مارکف-سوئیچینگ
میانگین گروهی ترکیبی
2017
11
22
89
124
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60374_4559faed71313b63642b93775a00f70a.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
بررسی اعمال مالیات سبز بر حاملهای انرژی انتشار دهنده گاز دیاکسید کربن و منفعت مضاعف ناشی از آن در اقتصاد ایران
امیر
جباری
نرگس
مرادخانی
غزال
فیروزه
یکی از مهمترین چالشهای فراروی دولتها در قرن بیست و یکم، بحرانهای زیستمحیطی است. به همین دلیل دولتها میکوشند تا با اتخاذ سیاستها و برنامههای مختلف، بر مشکلات فائق آیند. افزایش مصرف بیرویه سوختهای فسیلی نه تنها تحدیدی برای مصرف آینده آنها است، بلکه آثار منفی زیست محیطی آن نیز به عنوان مقوله مهم مورد توجه دولتمردان است. بر همین اساس در این مطالعه با استفاده از روش تعادل عمومی قابلمحاسبه آثار رفاهی و زیستمحیطی سیاست مالیات سبز بررسی و تغییرات رفاه، میزان تولید و تغییرات آلاینده دیاکسید کربن برای سال 2015 در ایران و بخشهای زغالسنگ، نفت، گاز و فرآوردههای نفتی در قالب هشت سناریوی مالیاتی ارزیابیشده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که با وضع مالیات بر بخشهای آلاینده، در همه سناریوها با لحاظ اثر مثبت کاهش آلودگی، تغییرات رفاه مثبت است و میزان آن با افزایش نرخ مالیات افزایش مییابد، اما تولید در تمامی سناریوها کاهشیافته است؛ درنتیجه در ایران با اعمال مالیات سبز منفعت مضاعف حاصل نمیشود، همچنین بالاترین نرخ رشد رفاه به ازاء نرخ مالیات 4 درصد (سناریوی چهارم) است که بهعنوان نرخ بهینه در نظر گرفته میشود.
مالیات سبز
منفعت مضاعف
الگوی تعادل عمومی قابلمحاسبه
رفاه اجتماعی
2017
11
22
125
147
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60373_4cf17f8646c618ed8762b890bcf38f80.pdf
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2476-5775
1396
8
31
ویژگیهای محیطی و دوره حیات بنگاههای صنایع تولیدی ایران
محمدعلی
فیض پور
حسین
حاجی خدازاده
اگرچه مطالعات اندکی دوره حیات بنگاههای جدیدالورود را در برخی از صنایع تولیدی ایران موردبررسی قرار دادهاند اما در هیچکدام از مطالعات این حوزه عوامل محیطی مؤثر بر دوره حیات بنگاهها مورد کنکاش قرار نگرفته است. بر این اساس، این مطالعه با هدف معرفی و شناسایی عوامل مؤثر بر دوره حیات بنگاههای جدیدالورود صنایع تولیدی ایران با تأکید بر ویژگیهای محیطی (که در این مطالعه با تمایزات استانی مشخص شده) طراحیشده است. درمجموع از 20 متغیر در گروههای پنجگانه ویژگیهای بنگاه، صنعت، مخارج، نیروی انسانی و محیطی، 9 متغیر به عوامل محیطی تأثیرگذار بر دوره حیات بنگاهها در مناطق منظور و برای تبیین تأثیرات احتمالی این متغیرها بر دوره حیات از الگوی مخاطره نسبی کاکس استفاده شده است. داده های مورد نیاز در این پژوهش نیز از نتایج سرشماری از کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر مرکز آمار ایران و بر حسب بنگاه استخراج گردیده است. همسو با اکثر مطالعات این حوزه، نتایج این پژوهش نشان میدهد که متغیرهای محیطی نرخ بیکاری و تغییرات آن، رشد متوسط درآمد خانوار، رشد تولید ناخالص داخلی سرانه مناطق، تراکم و رشد جمعیت، نرخ باسوادی مناطق، رشد تسهیلات اعطایی بانکها و امنیت دوره حیات بنگاهها را بهصورت معناداری تحت تأثیر قرار داده است.
تمایزات منطقهای
دوره حیات بنگاههای جدیدالورود
صنایع تولیدی ایران
الگوی مخاطره نسبی کاکس
2017
11
22
149
178
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_60372_a6aba3239dd2e98b8efdf0621d495c1d.pdf