بررسی تأثیر رشد صادارت غیرنفتی بر رشد تولید ناخالص داخلی غیرنفتی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

نظر به اینکه تجارت خارجی عامل مؤثری در شکل دادن به اقتصاد کشور است و می‌تواند تمامی بخش‌‌های اقتصادی را تحت تأثیر قرار دهد، در ادبیات رشد اقتصادی، به تجارت خارجی به عنوان عامل رشد توجه خاصی شده است. در میان انواع روش‌های تجارت خارجی اعم از صادرات و واردات، توسعة صادرات غیرنفتی از مهم‌ترین مسائل سیاسی و اقتصادی است که نه تنها از دیدگاه ارزآوری آن، بلکه از نظر ایجاد اشتغال در داخل کشور از اولویت ویژه‌ای برخوردار است.
در این نوشتار تجزیه و تحلیل اثر رشد صادرات غیرنفتی بر رشد تولید ناخالص داخلی غیرنفتی وکل، همچنین رشد صادرات به تفکیک بخش‌های کشاورزی و صنعت بر ارزش افزودة این بخش‌ها صورت می‌گیرد، این بررسی برای سال‌های 88-1353 با استفاده از الگوی رشد فدر برای کشور ایران انجام گرفت. مدل مورد استفاده مدل خطی ساده می‌باشد و برآوردها به کمک نرم افزار Eviews انجام شده است.
براساس نتایج بررسی‌ها، صادرات غیرنفتی ایران بر رشد تولید ناخالص داخلی غیرنفتی کشور تأثیر معناداری ندارد. در بخش کشاورزی نیز صادرات این بخش تأثیر معناداری بر رشد ارزش افزودة آن نداشته، ضمن اینکه صادرات سایر بخش‌های غیرنفتی و همچنین صادرات نفت نیز بر ارزش افزوده این بخش اثری نداشته است، ولی ارزش افزودة بخش صنعت علاوه بر اینکه از صادرات همان بخش تأثیر پذیرفته از صادرات سایر بخش‌های غیرنفتی و همچنین صادرات نفت نیز منتفع گردیده که در این میان تأثیر صادرات غیرنفتی سایر بخش‌ها به جز بخش صنعت بیشتر از دو بخش دیگر بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of the Growth of Non – Oil Exports on the Growth of Gross Domestic Products

نویسندگان [English]

  • Farhad Dejpasand 1
  • Elham Alsadat Hosaini 2
  • Siyavash Golzarianpour 3
1 Faculty member, Shahid Beheshti University
2 MA in Economic
3 PhD student
چکیده [English]

In the literature on economic growth, foreign trade is regarded as a growth factor since it is an effective factor in forming a country’s economy and is capable of influencing all economic sectors. Among different foreign trade approaches, such as export and import, development of non-oil exports is one of the most important economic and political issues which enjoys top priority not only for the sake of absorbing foreign currency, but in terms of providing employment opportunities in the country.
In this paper, the main discussion is around the analysis of the growth effect of non-oil exports on the domestic non-oil GDP growth and also export growth in separate sectors of agriculture and industry on domestic GDP of these sectors during 1974-2009 using Feder growth model in Iran.
The findings of the study show that non-oil exports of Iran have no significant effect on the growth of non-oil GDP. It is also seen that agricultural export has no meaningful effect on its GDP growth, while it is not benefitting from the export of other non-oil sectors and oil exports. While GDP of industrial sectors is influenced by the exports of this sector, it is also benefiting from the exports of non-oil sectors and oil exports, among which the effect of other non-oil sector’s exports surpasses the other two sectors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-oil Export
  • Non-Oil Gross Domestic Product
  • Iran
  • Industrial Export
  • Agricultural Export

مراجع

ابریشمی، حمید و همکاران(1389) "آثار سیاست‌های آزادسازی بر رشد اقتصادی در کشور‌های اسلامی" مجلة تحقیقات اقتصادی، شمارة 91.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی ج.ا.ا، سال‌های مختلف.
توکلی، احمد (1376)، تحلیل سری‌های زمانی همگرائی و همگرایی یکسان، تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور(1381)، جهانی شدن و اقتصاد ایران، مجموعه گزارش‌های همایش چالش‌ها و چشم انداز‌های اقتصاد ایران، تهران، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
شاکری عباس و امین مالکی (1389)، "آزمون رابطة صادرات غیر نفتی ورشد اقتصادی ایران با استفاده از داده‌های فصلی"، فصلنامة پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال هجدهم، شمارة 56.
کمیجانی اکبر و غلامعلی حاجی(1391)،"نقش صادرات در بهره‌وری ورشداقتصادی"، فصلنامة پژوهش‌های رشد وتوسعه اقتصادی، سال دوم، شماره هفتم.
متوسلی، محمود و سهیلا مصورنیا (1378)، "بررسی رابطة رشد صادرات و رشد اقتصادی بر اساس آزمون علی گرنجر"؛ مجلة برنامه و بودجه، شمارة 46 و 47.
مرادی، محمد علی و مریم مهدیزاده (1384)، "نقش تجارت خارجی بر رشد اقتصادی (مطالعة موردی ایران)"، فصلنامة اقتصاد و تجارت نوین؛ شمارة 3.
 
Awokuse,T.O.(2006)”Export–Led Growth and Japanes Conomy: Evidenes from VAR and Directed Acyclic Graphs”, Applied Economics, 38.
Balassa, Bela(1985), "Export, Policy Choices & Economic Growth in Developing Countries after the 1973 Oil Shoch", Journal of Development Economics ,18.
Chow, Peter, C.Y(1987), Causality between Export Growth & Industrial Development: Empirical Evidence from the NICS, Journal of Development Economics, 26.
Chen. C and R. Gupta(2006), "An Investigation of Opennes and Economic Growth Using Panel Estimation", University of Pretoria, Department of Economic, Working Paper Seies.
Feder, Greshon)1982(,"On Export & Economic Growth", Journal of Development Economics, 12.
Khan,s. & Reinhart, C.M. (1990), Priuate Investment & Economic Growth in Developing Countries, World Development,in, No.v
Serlits, A (1992), "Export Growth & Canadian Economic Development", Journal of Developmwnt Economics, 38.
San,H.& Parikh, A (1998), "Export and Economic growth in china", Deakin University, Faculty of Business and Law, Working Paper Series.
Xiao,Q.and Reed, M. (2007) "Export and Production Growth:Evidence from three Major wheat Exporters of Australia,Canada and United States" Applied Economics, 39.
Zang,W.and Baimbridge, M. (2011) "Exports, Imports and Economics Growth in South Korea and Japan:a Tale of Two Economies", Applied Economics, 39.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار