دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
نشانگان تکنولوژی و رشد اشتغالزا در ایران: مورد کاوی صنایع تولیدی
1
28
FA
زینب
خالوندی
دانشجوی دکتری گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
zeinab_khalvandi@yahoo.com
سهراب
دل انگیزان
دانشیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
delandizan@razi.ac.ir
آزاد
خانزادی
استادیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
azadkhanzadi@gmail.com
10.29252/jem.2020.100517
<span lang="FA">متوسط نرخ رشد اقتصادی ایران در چهار دهه گذشته عددی مثبت بوده است؛ در حالیکه، در طی این چهار دهه نرخ بیکاری بطور متوسط افزایش پیدا کرده است. بنابراین، مسئلهی اصلی در این مطالعه، عدم افزایش نرخ اشتغال متناسب با نرخ رشد اقتصادی است. برای این منظور، در ابتدا، با استفاده از روش آسیب شناسی رشد اشتغالزا به بررسی چالش رشد همراه با اشتغال پرداخته شده است. یکی از مهمترین محدودیتهای رشد اشتغالزا، عامل تکنولوژی تشخیص داده شده است. سپس با استفاده از روش رگرسیون کوانتایل و دادههای مربوط به شاخص تکنولوژی، شاخص کشش اشتغالزایی رشد و شاخص پایداری در بهبود تکنولوژی، تأثیر تکنولوژی بر کشش اشتغالزایی رشد طی دوره زمانی 1369:1-1398:4، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که در دهکهای ابتدایی، تاثیر تکنولوژی و پایداری در بهبود تکنولوژی بر کشش اشتغالزایی رشد بیش از دهکهای پایانی است. و نیز در سالهای اخیر با بهبود تکنولوژی، تولید افزایش و اشتغال کاهش یافته است. بنابراین باید در کنار بهبود تکنولوژی به مسئله سازگار نمودن نیروی کار از کانال آموزش و مهارت افزایی با تغییرات تکنولوژی، توجه و تأکید گردد تا بتوان علاوهبر افزایش اشتغال، همراستا با بهبود تکنولوژی، از سرریزها و اثرهای بازدهی به مقیاس تکنولوژی در جهت حرکت به سمت تولید انبوه و افزایش تولید و اشتغال، بهره برد.</span>
کشش اشتغالزایی رشد,تکنولوژی اشتغالزا,رگرسیون کوانتایل,ایران
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100517.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100517_27900781dc6199bf41b3aacbcaed02a9.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
اثر کیفیت نهادی بر چرخه تجاری و پویاییهای متغیرهای کلان اقتصادی در ایران
29
66
FA
محمد
دهقان منشادی
دانشجوی دکتری بخش اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
mohammadmanshadi@gmail.com
کریم
اسلاملوئیان
0000-0002-5579-6064
استاد بخش اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
keslamlo@shirazu.ac.ir
ابراهیم
هادیان
دانشیار بخش اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
ehadian@rose.shirazu.ac.ir
زهرا
دهقان شبانی
0000-0002-1019-4983
دانشیار بخش اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
zdehghan@shirazu.ac.ir
10.29252/jem.2020.100518
کیفیت نهادی در حال حاضر یکی از متغیرهای مهم در تجزیه و تحلیل عملکرد اقتصادی کشورها محسوب می شود، به نحوی که بر اساس مطالعات جدید کیفیت نهادی ماهیت چرخههای تجاری و رفتار پویای متغیرهای کلیدی اقتصاد کلان را متاثر میسازد. هدف این مطالعه بررسی فرایند اثرگذاری کیفیت نهادی بر متغیرهای اقتصاد کلان و واکنش این متغیرها به تغییرات کیفیت نهادی برای ایران با استفاده از تکنولوژی رانتجویی در قالب یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید است. پس از ساخت و حل الگو، با استفاده از روش مقداردهی اثر تغییرات نهادی بر متغیرهای کلان طی دوره زمانی 1396-1363 بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که بهبود کیفیت نهادی از طریق افزایش فعالیتهای مولد، کاهش هزینه مبادله تولید، ارتقای بهرهوری، افزایش سرمایهگذاری و اثرگذاری سیاستگذاریهای پولی و مالی، مصرف خصوصی، مخارج دولت و تولید غیرنفتی در ایران را افزایش خواهد داد، لذا پیشنهاد میشود که سیاستگذاران با اقدامات مناسب نظیر افزایش ثبات مالی دولت، کنترل فساد و رانتجویی، ارتقای حاکمیت نظم و قانون، ارتقای شفافیت و پاسخگویی در برابر مردم و بهبود کیفیت دیوانسالاری، در جهت بهبود کیفیت نهادی اقدام کنند.
کیفیت نهادی,تکنولوژی رانتجویی,چرخههای تجاری,الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100518.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100518_48763815c7017c13d95ac9c0060e29fe.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
تحلیل اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی و واردات کالاهای سرمایهای بر شدت انرژی در بخشهای اقتصادی ایران
67
95
FA
مهدی
یزدانی
0000-0002-8045-7232
استادیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
ma_yazdani@sbu.ac.ir
حسین
توکلی
کارشناس ارشد اقتصاد انرژی، گروه اقتصاد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران
htavakoli1980@gmail.com
10.29252/jem.2020.100519
به طور کلی سرمایهگذاری در تکنولوژیهای جدید چه از طریق جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی و چه از طریق واردات کالاهای سرمایهای، موجب کاهش شدت انرژی میشود. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و مقایسه اثر سرمایهگذاری مستقیم خارجی و واردات کالاهای سرمایهای بر شدت انرژی بخشهای اقتصادی ایران است. برای این منظور از دادههای جمعیسازی نشده در بخشهای کشاورزی، حمل ونقل و صنعت و معدن طی دوره 1396-1372 استفاده و با روش آرلانو و باند در فضای دادههای تابلویی، الگوی مورد نظر برآورد شده است. علاوهبر دو متغیر فوق، از شاخص قیمت انرژی، ارزش افزوده و مجذور آن، درجه باز بودن تجاری و شاخص قیمت تولید کننده هر بخش و نرخ ارز حقیقی به عنوان متغیرهای توضیحی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که سرمایهگذاری مستقیم خارجی با یک وقفه، اثر معنادار و منفی بر شدت انرژی در همه بخشهای اقتصادی دارد، در حالی که واردات کالاهای سرمایهای اثر معناداری بر شدت انرژی بخشهای اقتصادی ایران نداشته و حتی ضریب با وقفه آن، شدت انرژی را افزایش داده است. علاوهبراین ارزش افزوده، شاخص قیمت انرژی و باز بودن تجاری بخشها رابطه منفی با شدت انرژی دارد. در نهایت شاخص قیمت بهای تولید کننده و نرخ ارز حقیقی رابطه مثبت با شدت انرژی دارد. بر این اساس، جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی نسبت به واردات کالاهای سرمایهای به منظور کاهش شدت انرژی در بخشهای اقتصادی در الویت قرار است
شدت انرژی,سرمایهگذاری مستقیم خارجی,کالاهای سرمایهای,الگوی دادههای تابلویی پویا
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100519.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100519_24f18c793e4e8ebc6c5db0d88b2e3e1b.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
اثر تمرکز صنعتی بر کارایی انرژی در بخش صنعت ایران
97
119
FA
یونس
گلی
دکتری اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و تربیتی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
younes.goli67@gmail.com
لیلا
آرغا
دکتری اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
leilaargha95@gmail.com
یوسف
محنت فر
دانشیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
mehnatfar.y@gmail.com
10.29252/jem.2020.100520
یکی از مسائل اصلی توسعه بخش صنعت، افزایش کارایی انرژی برای بهبود کیفیت محیط زیست است. در این راستا، مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری بخش صنعت براساس کدهای آیسیک دو رقمی برای دوره زمانی 1386 تا 1394 به برآورد کارایی انرژی در زیر بخشهای صنعت و اثر تمرکز صنعتی بر آن میپردازد. نتایج نشان میدهد که کارایی انرژی در گروه بازیافت در کمترین مقدار برابر با 01/0 و در گروه تولید سایر محصولات کانی غیر فلزی در بیشترین مقدار برابر با 78/0 است. همچنین گروههای محصولات فلزی فابریکی (کد 28)، کانی غیر فلزی (کد 26) و غذایی و آشامیدنی (کد 15) دارای کمترین تمرکز صنعتی برابر با 031/0 است و گروه ساخت ماشین آلات دفتری، حسابداری و محاسباتی (کد 30) دارای بیشترین تمرکز، برابر با 394/0 است. نتایج برآورد الگو توبیت نشان میدهد که تمرکز صنعتی، اثر منفی و معناداری بر کارایی انرژی دارد، و مخارج تحقیق و توسعه، قیمت انرژی و سرمایه انسانی اثر مثبت و معناداری بر کارایی انرژی دارد. تخصیص مخارج تحقیق و توسعه در جهت شناخت فرآیندهای نوین تولیدی، بهبود کیفیت سرمایه انسانی و توزیع فعالیتهای صنعتی در استانها براساس مزیت نسبی از جمله سیاستهای موثر برای افزایش کارایی انرژی است.
کارایی انرژی,تمرکز صنعتی,الگوی توبیت
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100520.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100520_e1e3994cfcf9a4034ca4a6bef758080e.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
عوامل مؤثر بر کیفیت حکمرانی در کشورهای دارای رانت منابع طبیعی: رویکرد معادلات همزمان دادههای تابلویی
121
151
FA
عباس
عرب مازار
دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
ab_arabmazar@sbu.ac.ir
حجت
ایزدخواستی
استادیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
h_izadkhasti@sbu.ac.ir
سعید
بیگ محمدی
کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
s.beygmohammadi@sbu.ac.ir
10.29252/jem.2020.100521
یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر عملکرد اقتصادی کشورها، نهادهای با کیفیت هستند. از اینرو، شناسایی عوامل تعیینکننده کیفیت نهادی و به طور خاص کیفیت حکمرانی، امکان اتخاذ سیاستهای مناسب در جهت افزایش کیفیت حکمرانی را فراهم میکند. به علاوه، بهبود کیفیت حکمرانی باعث اصلاح ساختار مخارج دولت، بهبود عملکرد نظام مالیاتی و بهبود عملکرد اقتصادی کشورها میشود. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت حکمرانی در کشورهای دارای رانت منابع طبیعی با استفاده از معادلات همزمان دادههای تابلویی است. در این مطالعه از دادههای 32 کشور دارای رانت منابع طبیعی در دوره زمانی 2015-2002 استفاده شده است. مهمترین نتایج حاصل از برآورد نشان میدهد که تولید ناخالص سرانه، درآمدهای مالیاتی و آزادی مطبوعات بر کیفیت حکمرانی اثرگذار بودهاند. همچنین، کیفیت حکمرانی در کشورهای دارای رانت منابع نیز از طریق اثرگذاری بر ساختار مخارج دولت و سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی اثرگذار بودهاند.
کیفیت حکمرانی,رانت منابع طبیعی,درآمدهای مالیاتی,دادههای تابلویی
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100521.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100521_9ef6cd8d9f488011221facb82c79bcf6.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
تحلیل اثرات رفاهی آزادسازی تجاری با رویکرد الگوی تعادل عمومی محاسبهپذیر چند منطقهای: مورد مطالعه ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا
153
179
FA
مهدی
نجاتی
0000-0003-4103-869X
استادیار گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
mehdi.nejati@gmail.com
مجتبی
بهمنی
استادیار گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
mojtabaeco11@gmail.com
عبدالمجید
جلایی
استاد گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
jalaee44@gmail.com
یاسر
بلاغی اینالو
0000-0002-2203-6608
دانشجوی دکتری گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
yaser831@gmail.com
10.29252/jem.2020.100522
<span lang="FA">تحلیل اثرات رفاهی موافقتنامه تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا میتواند امری مفید در تصمیم گیریهای اقتصادی باشد، از این رو، هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار رفاهی کاهش تعرفههای وارداتی بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. بدین منظور، از الگوی پروژه تحلیل تجارت جهانی (</span><span dir="LTR">GTAp </span><span lang="FA">)، نسخه10 پایگاه دادههای آن و بسته نرمافزاری</span><span dir="LTR"> RunGTAP </span><span lang="FA">استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که حذف کامل تعرفه های وارداتی بین کشور ایران و اعضای اتحادیه اوراسیا، اثرات رفاهی معناداری بر مناطق روسیه، ایران و قزاقستان ایجاد مینماید و رفاه اندکی عاید مناطق ارمنستان و قرقیزستان میشود. همچنین، تفکیک اثرات رفاهی در ایران نشان دهنده آن است که بیشترین تأثیر مثبت بر رفاه ایران، مربوط به کاهش تعرفههای وارداتی روسیه از ایران و همچنین کاهش تعرفههای وارداتی ایران از روسیه است و بیشترین تأثیر منفی بر رفاه ایران مربوط به کاهش تعرفههای وارداتی ایران از قزاقستان و کاهش تعرفههای وارداتی ایران از بلاروس است.</span>
اتحادیه اقتصادی اوراسیا,پروژه تحلیل تجارت جهانی,ایران,تعرفه,موافقت نامه آزاد تجاری
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100522.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100522_32ea8904c3b9bfea075ad8b3ad12d1c4.pdf
دانشگاه شهید بهشتی
اقتصاد و الگو سازی
2476-5775
2676-7015
11
1
2020
05
21
تأثیر شاخص پیچیدگی اقتصادی بر بهرهوری کل عوامل تولید در کشورهای منتخب تولیدکننده علم
181
205
FA
ابوالفضل
شاه ابادی
0000-0002-9316-8296
استاد گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا، تهران ایران
shahabadia@gmail.com
طیبه
چایانی
کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
tayebe.chayani@gmail.com
زهرا
صادقی معتمد
کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
zahra.sadeghimotamedd@gmail.com
10.29252/jem.2020.100523
افزایش تولید از طریق افزایش بهرهوری از جمله برنامههای مهم کشورها برای رسیدن به رشد اقتصادی مستمر و باثبات بهشمار میرود. شاخص پیچیدگی اقتصادی با استفاده از فناوری و نوآوری در فرآیند تولید از طریق ایجاد ساختار مولد سبب افزایش بهرهوری کل عوامل تولید میشود. این مطالعه به برآورد تاثیر پیچیدگی اقتصادی بر بهرهوری کل عوامل تولید در 29 کشور منتخب تولیدکننده علم با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته دو مرحلهای طی دوره زمانی 2017-2009 پرداخته است. نتایج نشان میدهد که شاخصهای پیچیدگی اقتصادی، آمادگی فناورانه و جهانیشدن از قبیل جهانیشدن اقتصادی تاثیر مثبت و معناداری بر بهرهوری کل عوامل تولید دارد. همچنین شاخص تورم دارای تاثیر منفی و معناداری بر بهرهوری کل عوامل تولید است. بنابراین توصیه به بسترسازی مناسب جهت بهبود پیچیدگی اقتصادی، استفاده از دانش و فناوری در تولیدات افزایش سطح تعاملات بینالمللی در راستای افزایش سهم رشد بهرهوری کل عوامل تولید میگردد.
آمادگی فناورانه,بهرهوری کل عوامل تولید,تورم,پیچیدگی اقتصادی,جهانی شدن
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100523.html
https://ecoj.sbu.ac.ir/article_100523_0e1f53fb198201f0bf249a57e14746cf.pdf