تأثیر رفتار معامله‌گران ناهمگون برقیمت مسکن مبتنی بر رویکرد اقتصاد رفتاری با رهیافت DSGE

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم اقتصادی،گروه اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

2 گروه اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

3 استادیارگروه مالی و بانکداری، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران،ایران

4 استادیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکدۀ اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

10.48308/jem.2025.240618.1997

چکیده

یک بازار مسکن متعادل و توسعه‌یافته با ثبات نسبی و نوسانات معقول قیمت‌ها شناخته می‌شود. باید اشاره داشت قیمت مسکن به واسطه رفتارهای ناهمگون سرمایه‌گذاران بنیادی(مصرف‌کنندگان واقعی بخش مسکن) و سفته‌بازان بخش مسکن شکل می‌گیرد. براین اساس در این مطالعه با طراحی یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی به دنبال بررسی رفتار بازار مسکن در ایران مبتنی بر تئوری رفتاری معامله‌گران ناهمگون بین فعالان بازار یعنی مصرف‌کنندگان و سفته‌بازان است. بررسی‌ها نشان می‌دهد حضور سفته‌بازان منجر می‌شود نوسانات نامتوازن قیمتی(افزایش سریع و کاهش کند) بیشتر شده و تولید نیز کاهش یابد. در کنار آن، رونق معاملات املاک و مستغلات که منجر به افزایش قیمت‌ها می-شود از طریق اثر جانشینی بین مسکن و دیگر کالاها می‌تواند منجر به اثر منفی بر تولید نهایی گردد. همچنین یافته‌های مقاله به سیاستگذاران توصیه می‌کند که در زمانی که نوسانات قیمتی در بازار ناشی از حضور قابل‌توجه سفته‌بازان است، سیاستهای مالیاتی نظیر مالیات بر ثروت می‌تواند به ایجاد ثبات و افزایش رفاه اجتماعی کمک نماید. اما این نوع مالیات‌ها عمدتاً در کوتاه‌مدت بر قیمت مسکن اثرگذار است و در بلندمدت به تنهایی قادر به تثبیت قیمت‌ها نخواهد بود. لذا تلفیق این سیاست با سایر ابزارهای مکمل، مانند سیاست‌های مالی و اعتباری، برای مدیریت پایدار بازار مسکن توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of Heterogeneous Traders' Behavior on Housing Prices Based on a Behavioral Economics Approach Using the DSGE Framework

نویسندگان [English]

  • Neda Alamolhoda 1
  • Marjan damankeshideh 2
  • Meysam Amiri 3
  • Amir Reza Keyghobadi 4
1 Ph.D. student in Economic Sciences, Faculty of Economics and Accounting, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Department of Economics, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Prof , Department of Finance and Banking, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor, Department of Economics, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

A well-functioning, mature housing market is characterized by relative stability and reasonable price fluctuations. Housing prices emerge from the behavior of heterogeneous agents- fundamental end users and speculative traders. Building on this, we develop a stochastic dynamic general equilibrium model to analyze Iran’s housing market within a behavioral framework featuring heterogeneous traders (consumers versus speculators). The results show that the presence of speculators amplifies the asymmetry of price dynamics rapid run-ups followed by sluggish declines and depresses aggregate output. Moreover, housing booms and price appreciations can adversely affect final output through a substitution effect between housing and other goods. Policy wise, when volatility is chiefly driven by intensified speculative activity, fiscal instruments such as a wealth tax can enhance stability and improve social welfare. That said, the impact of such taxation is predominantly short-lived and, by itself, insufficient to stabilize housing prices over the long run; thus, combining it with complementary instruments particularly fiscal and credit policies is recommended for the sustainable management of the housing market.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Housing Market Heterogeneous Traders
  • Behavioral Economics
  • Housing Tax