بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم تغییرات نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

چکیده

در این مقاله اثر تغییرات نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که تولید و تورم دو متغیر مؤثر بر صادرات غیرنفتی هستند و متغیرهای مذکور از نرخ ارز نیز تأثیر می‌پذیرند، بنابراین اثرات تغییرات نرخ ارز بر تولید و تورم و در نهایت اثر غیرمستقیم آن بر صادرات غیرنفتی نیز بررسی شد. نتایج حاصل نشان می دهد که گرچه افزایش نرخ ارز به طور مستقیم موجب افزایش صادرات غیرنفتی می‌شود، اما اثرات غیرمستقیم حاصل از افزایش آن به دلیل افزایش تورم و کاهش تولید، در نهایت موجب کاهش صادرات غیرنفتی می‎شود. نتیجه‎ی مطالعه نشان داد که در مجموع، اثرات غیرمستقیم و منفی تغییر نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی از طریق تأثیر آن بر تورم و تولید و اثر این متغیرها (تورم و تولید) بر صادرات غیرنفتی، از اثرات مستقیم و مثبت افزایش نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Survey of Direct and Indirect Effects of Exchange Rate Fluctuations on Non-Oil Exports

نویسندگان [English]

  • Hossein Samsami 1
  • Saeid Totonchi Maleki 2
1 Department of Economics, Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti University
2 M.A. in Economics
چکیده [English]

The present paper investigates the effects of exchange rate fluctuations on non-oil exports. Production and inflation are two effective variables on non– oil exports, which are affected by exchange rate. Therefore, the effects of exchange rate fluctuations on production and inflation as well as its indirect effect on non- oil products have been studied. The results revealed that although a direct rise in exchange rate increases non – oil products, the indirect effects caused by it due to an increase in inflation and a decrease in production give rise to a reduction in non- oil production .
The results Further revealed that all in all the negative indirect effect of exchange rate fluctuations on non- oil exports through its effect on inflation and production and the effect of These two variables ( inflation and production ) on non – oil exports is larger than the positive effect of an increase in exchange rate on non – oil exports.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exchange rate
  • Inflation
  • Total Production
  • Non- Oil Exports
1-       بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره‎ی مطالعات و سازمان‌های بین‌المللی، خلاصه‎ی تحولات اقتصادی کشورهای عضو OECD، سال‎های مختلف.
2-       بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره‎ی بررسی‌های اقتصادی، خلاصه‎ی تحولات اقتصادی کشور، سال‎های مختلف.
3-       بغزیان، آلبرت؛ (1377)، بررسی رابطه‎ی بین رشد صادرات غیرنفتی و رشد اقتصادی، پایان‌نامه‎ی دکتری، دانشگاه شهید بهشتی تهران، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی.
4-       پدرام، مهدی؛ (1377)، بررسی تأثیر کاهش نرخ ارز واقعی بر سطح تولید در ایران طی سال‎های 1374-1378، پایان نامه دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی.
5-       جعفری، یوسف؛ (1377)، بررسی رابطه‎ی میان نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی با صادرات و واردات کشور، پایان‌نامه‎ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‎ی علوم اداری.
6-       زیرک مرتضایی، محمود؛ (1378)، بررسی تأثیر عدم اطمینان حاصل از نوسانات نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی، پایان‌نامه‎ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی.
7-       شهاب، ‌محمدرضا؛ (1376)، نرخ‌های ارز و تورم؛ یک تحلیل تجربی در مورد ایران، پایان‌نامه‎ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس
8-       شرافت، محمدناصر و حسین صمصامی؛ (1385)، الگویی برای محاسبه‎ی نرخ مناسب ارز در دوران اصلاح ساختار اقتصاد ایران، فصلنامه‎ی پژوهشنامه‎ی اقتصادی، پژوهشکده‎ی امور اقتصادی، سال ششم، شماره‎ی دوم.
9-       صمصامی، حسین؛ (1378)، بررسی و تدوین الگوی تعیین نرخ ارز مناسب، پایان‎نامه‎ی دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‎ی اقتصاد و علوم سیاسی.
10-    ضرغامی، بابک؛ (1375)، ارزیابی تأثیر نظام نرخ ارز شناور بر واردات، صادرات غیرنفتی و سطح عمومی قیمت‌ها، پایان‎نامه‎ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
11-    نوفرستی، محمد؛ (1384)، بررسی تأثیر سیاست‎های پولی و ارزی بر اقتصاد ایران در چارچوب یک الگوی اقتصادسنجی کلان پویا، مجله‎ی تحقیقات اقتصادی، دانشگاه تهران، شماره‎ی 70.
12-    نوفرستی، محمد و عباس عرب مازار؛(1373)، ‌یک الگوی اقتصادسنجی کلان برای اقتصاد ایران، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سال دوم، شماره‎ی 1.
13-    نوفرستی، محمد؛(1378)، ریشه‎ی واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، انتشارات رسا، چاپ اول.
14-     Bahmani Oskoee, M. and Malixi M. (1992), Inflationary Effects of Change in Effective Exchange Rates: LDCS Experience, Applied Economics, Vol 24.
15-     Boyd, D. (1996), The Impact of Exchange Rate Adjustment on Output: Jamaica 1960-90, Applied Economic Letters, No 3.
16-     Edwards, S (1989), Real Exchange Rates, Devaluation and Adjustment, London: The MIT press.
17-     Gylfason. T and ole Risager (1984), Does Devaluation Improve the Current Acount? European Economic Review 25, 37-67
18-     Gylfason. T. and M. Schmid (1983), Does Devaluation Cause Stagflation? Canadian journal of Economics, No. 4.
19-     Krugman N.P and L. Taylor (1978), Contractionary Effects of Devaluation, Journal of International Economics, 8.
20-     Marian. R, and Thorvaldur Gylfason (1991), Dose Devaluation make sense in the least Developed Countries? The university of Chicago, Vol 40
21-     Sahinbeyoglu, Gulbin and Ulasan, Bulent (1999), An Empirical Examination of The Structural Stability of Export Function: The Case of Turkey, Applied Economic Letters, No 5.
22-     Solimano, Andres (1986), Contractionary Devalution in the Southern Contries, The Case of Chile, Journal of Development Economics, Vol. 23
23-     Upadhyaya, kamal P (1999), Currency Devaluation, Aggregate out Put, and the Long Run: an Empirical Study, Economics Letters.
24-     www.cbi.ir.
25-     www.stats.oecd.org.