برآورد شاخص ترکیبی آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان

2 دانشجوی دکترای علوم اقتصادی گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری دانشگاه سمنان

چکیده

هدف اساسی در این مقاله معرفی مفهوم آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی با توجه به شاخص‌های کمی است. آسیب‌پذیری از ویژگی‌های ساختاری است که منجر به افزایش نقاط ضعف اقتصاد در برابر شوک‌های برونزا می‌شود در حالی که تاب‌آوری اقتصادی به مفهوم توانایی سیاستی یک اقتصاد برای مقاومت در برابر شوک و بازیابی پس از تاثیر شوک تعریف شده است. در این تحقیق شاخص آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی ایران برای دوره 1369تا 1392 برآورد شده است. این شاخص‌ها بر اساس متغیرهای منتخب در سه الگوی بریگوگلیو و همکاران (2008)، بورمن و همکاران (2013)، و آنگیون و باتس (2015) انجام و نتایج برای سه دوره ریاست جمهوری با عناوین سازندگی (1369-1376)، اصلاحات (1377-1384) و مهرورزی (1385-1392) برآورد و مقایسه شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که میانگین شاخص آسیب‌پذیری در دوره مهرورزی دارای بیشترین مقدار در حالیکه  میانگین شاخص تاب‌آوری در دوره اصلاحات در مقایسه با دو دوره دیگر بیشتر بوده است. طبق نتایج نرخ رشد تولید ناخالص داخلی سرانه با آسیب‌پذیری رابطه معکوس ولی با تاب‌آوری رابطه مستقیم دارد. بنابراین، اصلاح سیاست‌های اقتصادی با هدف کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی، توسعه و تنوع در صادرات، کاهش کسری بودجه با انظباط مالی، مهار تورم با افزایش بهره وری و انصاف، و کاهش بیکاری با افزایش کیفیت آموزش، بعلاوه حکمرانی خوب (کاهش فساد، ثبات سیاسی، کیفیت مقررات و اثر بخشی دولت با شایسته سالاری) با اجرای خردمندانه می‌تواند موجب افزایش تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Estimating Composite Vulnerability and Resilience Index of Iranian Economy

نویسندگان [English]

  • Esmaiel Abounoori 1
  • Hassan Lajevardi 2
1 Professor of Econometric & Social Statistics, Faculty of Economics, Management and Administrative Sciences, Semnan University
2 PhD Candidate in Economics, Faculty of Economics, Management and Administrative Sciences, Semnan University
چکیده [English]

The main aim in this research is to introduce the concepts of vulnerability and resilience regarding the quantitative Indices. Vulnerability is a structural characteristic which increases the weak economic points to external shocks. Economic resilience is political ability to resist and recovering from the shocks. In this paper Vulnerability and Resilience Indices are estimated for Iranian Economy concerning the period 1990-2013. The indices are estimated based on three models introduced by Briguglio, & et al.(2008), Boorman, & et al.(2013) and Angeon & Bates(2015) which are compared regarding Construction period (1990-1997), Reforms period (1998-2005) and Kindness period (2006-2013). The results show that the estimated mean of Vulnerability during Kindness period has been higher while the Resilience index during Reforms period has been higher than the other two periods. Also, the growth rate of per capita GNP has indirect relation with vulnerability and direct relation with resilience. Therefore, economic policy modification aiming less reliance on oil income, export diversification and expansion, budget deficit reduction by financial discipline, inflation curbing by increasing efficiency and equity, reducing unemployment by increasing quality of education, plus good Governance(reduction in Corruption, increasing policy stability, quality of regulation, government effectiveness concerning eligibility) with wise performance shall increase resilience and reduce vulnerability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • vulnerability
  • Resilience
  • GDP Stability
  • Iran
-Abdolshah, F. & Ghiasvand, A. (2015). Concept and Measurement of Economic Resilience. Economic Research Journal, 15(59), 161-187 (In Persian).
-Angeon, V. & Bates, S. (2015). Reviewing Composite Vulnerability and Resilience Indexes: A Sustainable Approach and Application. World Development, 72, 140-162.
-Bates, S., Angeon, V. & Ainouche, A. (2014). The Pentagon of Vulnerability and Resilience: A Methodological Proposal in Development Economics by Using Graph Theory. Economic Modelling, 42, 445-453.
-Boorman, J., Fajgenbaum, J., Ferhani, H., Bhaskaran, M., Arnold, D. & Kohli, H. A. (2013). The Centennial Resilience Index: Measuring Countries Resilience To Shock. Global Journal of Emerging Market Economies, 5 (2), 57-98.
-Briguglio, L., Cordina, G., Farrugia, N. & Vella, S. (2008). Economic Vulnerability and Resilience, Concepts and Measurements. Research Paper No. 2008/55.
 -Bujones, A. K., Jaskiewicz, K., Linakis, L., & Mcgirr, M. (2013). A Framework for Analyzing Resilience in Fragile and Conflict-affected Situations. Columbia University SIPA.
-Central Bank of the Islamic Republic of Iran, Economic Research and Policy Department, Economic Time Series Database (In Persian).
-Duval, R., Elmeskov, J. & Vogel, L. (2007). Structural Policies and Economic Resilience to Shocks. Working Paper No. 56, France: OECD Publishing.
-Economic Freedom of the World Annual Report, 2014.
- Gwartney, J., Lawson, R. & Hall, J. (2014). Economic Freedom of the World: 2014 Annual Report. Canada: Fraser Institute.
-International Monetary Fund. (2000-2013). International Financial Statistics (IFS). Washington, DC: Author.
-Islamic Parliament Research Center, Department of Economic Research, The Office of Economic Studies(2014), A Review of the World Literature about National Resilience, Serial No, 13582 (In Persian).
- Kaufmann, D., Kraay, A. & Mastruzzi, M. (1996-2014). The Worldwide Governance Indicators (WGI). Washington, DC: World Bank Publications.
-Lajevardi, H., & Abounoori, E. (2015). The Relationship between GDP Per capita, Resiliency and Vulnerability of Region Member Countries Using Panel Data. International Conference on Modern Research in Management and Industrial Engineering, Tehran, Iran, November 2015 (In Persian).
-Lajevardi, H., Abounoori, E. & Besharatirad Z. (2016). Estimation of Economic Resiliency in Iran and Providing Solutions to Improve This Index, The 1th International Conference on Urban Economy with the Approach of Resistance Economy, Implementation and Action, Tehran, Iran, May, 2016 (In Persian).
-Rose, A. (2007). Defining and Measuring Economic Resilience to Disasters: Multidisciplinary Origins and Contextual Dimensions. Environmental Hazards, 7(4), 383-980.
-Samadi, S., YahyaAbadi, A., & Moallemi,N. (1388). Analyzes the Impact of Oil Price Shocks on Macroeconomic Variables in Iran. Journal of Economic Research and Policies, 17(52), 5-26 (In Persian).
-Tarjan, R.E. (1972). Depth-first Search and Linear Graph Algorithms. SIAM Journal on Computing, 1(2), 146–160.
-The World Bank. (2000-2013). Data Indicators.
-The World Bank. (2014). Aggregate Governance Iindicators.
- UNCTAD. (2013). Trade and Development Report. New York, NY: UN Publications.
- United Nations. (2008). Handbook on the Least Developed Country Category: Inclusion, Graduation and Special Support Measures. New York, NY: Committee for Development Policy and Department of Economic and Social Affairs.
- United Nations. (2014). Human Development Index (HDI). New York, NY: United Nations Development Program.