نابرابری تورمی و اثرات آن بر توزیع سهم مخارج گروه‌های شغلی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد اقتصاد

چکیده

 نابرابری تورمی مبین رویارویی خانوارهای دارای مخارج مصرفی متفاوت با نرخ‌های تورم مختلف است . مقالة حاضر از دو بخش عمده تشکیل شده است: بخش اول، محاسبة نابرابری تورمی و بخش دوم، تأثیر این نابرابری بر توزیع مخارج گروه‌های شغلی. برای بررسی وجود نابرابری از سه روش شکاف ثروت‌مدارانه، تحلیل توصیفی CPI خانوارها(ضریب چولگی)و تورم گروه‌های اجتماعی اقتصادی(گروه شغلی سرپرست خانوار) استفاده می‌شود.  به منظور دستیابی به تجزیه و تحلیل دقیق‌تری از شرایط تورمی و اثرات تغییرات شاخص قیمت موجود در کشور، در بخش بعدی تأثیر شاخص قیمت مصرف کنندة ویژه هر گروه شغلی را بر سهم مخارج  همان گروه مورد بررسی قرار می‌دهیم. در حقیقت هدف این مطالعه، بررسی تأثیر تورم بر نابرابری در یک کلیت نیست، بلکه مقصود متمایز کردن اقشاری است که از تورم آسیب می‌بینند یا از آن نفع می‌برند.خانوارهای مناطق شهری ایران با توجه به اینکه سرپرست خانوار در کدام یک ازگروه­های شغلی قرار دارد، تقسیم‌بندی شده‌اند. یافته‌ها حاکی از وجود نابرابری تورمی بین خانوارها در گروه­های شغلی متفاوت در مقاطع زمانی است، هرچند روند این نابرابری طی زمان نوسانی است. به طور میانگین در دورة مورد بررسی مدیران و مقامات عالی رتبه و کارشناسان تورم کمتری را تجربه کرده‌اند و تأثیر این تورم (افزایش شاخص قیمت) بر سهم مخارج گروه‌ها از مجموع مخارج جامعه کاهنده می‌باشد. در بعضی گروه‌ها تورم موجب افزایش ارزش دارایی‌ها و درنتیجه افزایش ثروت فرد می‌شود طوری‌که افزایش درآمد بیش از افزایش مخارج است. در گروه‌هایی که با فقدان این دارایی‌ها مواجه هستند تورم تنها مخارج آنها را افزایش می‌دهد و درآمد همپای مخارج افزایش نمی‌یابد بنابراین گروه‌های پایین درآمد و ثروت از تورم متضرر می‌شوند. در مطالعة حاضر کارگران ساده گروهی هستند که نه تنها به طور میانگین با بالاترین تورم روبه‌رو هستند بلکه این تورم سهم مخارج مصرفی آنها را در این دوره افزایش داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Inflation Inequality and Its Effects on the Distribution of the Expenditure of Occupational Groups in Iran

نویسندگان [English]

  • Parviz Davoodi 1
  • Samira Ghasemi Nasab 2
1 Department of Economics,Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti university
2 MA in Economics
چکیده [English]

Inflation inequality indicates the encounter of households with different consumption expenditure, with various inflation rates. The present article is composed of two main sections. The first section deals with the calculation of inflation inequality, and the second section concerns the effect of this inequality on the distribution of expenditure of occupational groups. To examine the presence of inequality, three methods of plutocratic gap, descriptive analysis of the CIP of households (skewness coefficient), and inflation in socio-economic groups (the occupational group of householders) are utilized. In order to achieve a more accurate analysis of the inflation situation and the effects of changes in current price index in Iran, the effects of the consumer price index of each occupational group on the share of the expenditures of the same group will be studied in the next section. In fact, the present article aims to distinguish between the classes which suffer from inflation and the classes which benefit from it, rather than examine the effects of inflation on inequality as a whole. Households in urban areas of Iran are divided, based on the occupational group that the householder belongs to. The findings of the study indicate that there is an inflation inequality between households in different occupational groups, in different periods of time; however, this trend oscillates in different periods of time. On average, in each period, managers, high-ranking officials and specialists experience less inflation, and the effect of this inflation (increase in price index) on groups’ expenditure share of the expenditures of the whole society has been decreasing. In some groups, inflation causes an increase in the value of assets, and consequently the wealth of these people increases, in a way that the increase in the income is bigger than the increase in the expenditure. Groups which lack such assets only experience an increase in their expenditure, and their income does not increase in line with their expenditure. Therefore, the groups with a low income and a small wealth suffer from inflation. In the present study, unskilled workers constitute a group which faces the highest level of inflation, and whose share of consumption expenditure increases as a result of inflation in this period as well.         

کلیدواژه‌ها [English]

  • Price Indices
  • Plutocratic Index
  • Democratic Index
  • Inflation Inequality
  • Distribution of Income and Wealth
ابراهیمی، رضا (1378)، مقایسة تغییرات هزینة زندگی در دهک‌های مختلف درآمدی ایران، پایان‌نامة کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
ابونوری، اسمعیل ؛ علی تاجدین (1383)، "برآورد اثر تورم بر نابرابری در توزیع هزینه ایران با استفاده از روش ناپارامتریکی"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 65 ، صفحات 184 – 165.
اشرف زاده، سید حمید رضا؛ نادر مهرگان(1387)، اقتصادسنجیپانلدیتا، مؤسسة تحقیقات تعاون دانشگاه تهران.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، حساب‌هایملیایران وترازنامه، ادارة حساب‌های اقتصادی. 
پورداود، علی (1378) ، تأثیرتورمبرتوزیعدرآمددرایران، پایان نامة کارشناسی ارشد،دانشگاه شهید بهشتی.
کفایی ، محمد علی ؛ مریم مرادبیگی (1389)، "نابرابری تورمی در ایران به تفکیک استانی"، فصلنامة اقتصاد شماره 2 ، صفحات 51-31.
گالبرایت، جان کنت (1340)، جامعه متمول ، ترجمة حسین شجره ، انتشارات مؤسسة علوم اداری.
لیپست و دیگران(1381)، جامعهشناسیقشرهاونابرابری‌هایاجتماعی، ترجمة جواد افشار کهن، نشر نیکا.
میرزایی ، حسین ؛ ابوالفضل غیاثوند (1384) ، بررسی نابرابری تورمی در میان خانوارهای مناطق شهری ایران، مرکز آمار ایران ، پژوهشکدۀ آمار.
وبلن، تورستین(1386)، نظریة طبقة تن آسا، مترجم : فرهنگ ارشاد، تهران، نشر نی.
Blinder, A.S ; H.Y Esaki(1978), "Macroeconomic Activity and Income Distribution in the Postwar United States", The Review of Economics and Statistics, Vol.60, No.4,pp.604-609.
BLS, (1997), Hand book of Methods, Washington DC, U.S. Department of Labor
Correia, I.H; (2009), Inflation and Inequality, Banco Portugal, Economics and Research Department, pp. 161-170.
Crawford, I ; Z,smith(2002), Distributional Aspects of Inflation, Institute for Fiscal Studies, Commentary90.
Hoijin, B; D, Lagakos (2003), Inflation Inequality in the United States,Staff Report, no.173.
International labour Office: Statistical Sources and Method , vol 1 , Consumer Price Indices , Genva, 2003.
Ley, E; (2003), Whose Inflution? A Characterization of the CPI Plutocratic Gap, IMF.
Michael, R. R. (1979), "Variation across Households in the Rate of Inflation", Journal of Money, Credit and Banking, 11
Prais, S; (1958), "Whose Cost of Living?", Review of Economic Studies, 26, 126-134.